Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku (OAIPN w Białymstoku) | |
---|---|
Informacje o archiwum | |
Kod jednostki: | 315 |
Nazwa jednostki/Akronim nazwy: | Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku (OAIPN w Białymstoku) |
Podstawa prawna: | Ustawa z dnia 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz.U.07.63.424 ze zm.), ustawa z dnia 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.07.63.425 ze zm.) |
Tytuł prawny: | instytucja publiczna |
Forma zarządu: | administracja państwowa |
Typ zasobu archiwum: | archiwum historyczne |
Informacje o zasobie: | Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku (dalej: OAIPN w Białymstoku) gromadzenie zasobu archiwalnego rozpoczęło we wrześniu 2001 r. Ten pierwszy etap przejmowania archiwaliów, trwający do 2002 r., miał zresztą zasadnicze znaczenie dla tworzenia OAIPN w Białymstoku. Do magazynów trafiły wówczas akta m.in. z Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku, z Delegatury Urzędu Ochrony Państwa w Białymstoku, z Komend Wojewódzkich Policji w Białymstoku i Olsztynie oraz podległych im jednostek terenowych (akta personalne i paszportowe), z Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej w Białymstoku i Olsztynie oraz z sądów i prokuratur białostockiego okręgu apelacji. W 2003 r. przekroczono szacowaną pierwotnie na 3000 mb akt wielkość zgromadzonego zasobu. W październiku tego roku zakończono proces rozpakowywania z zapieczętowanych pudeł akt przejętych z Delegatur Urzędu Ochrony Państwa w Białymstoku i Olsztynie. Do końca 2011 r. Oddział w Białymstoku zgromadził w swym zasobie 3300,99 mb akt. Na zasób archiwalny białostockiego Oddziału składają się materiały przejęte: z Delegatur Urzędu Ochrony Państwa, a następnie jej sukcesora - Delegatur Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Białymstoku i Olsztynie, w ilości 532,23 mb (w tym ok. 130 mb akt operacyjnych); z jednostek organizacyjnych Policji - 327,5 mb; z jednostek podległych Komendom Wojewódzkim Milicji Obywatelskiej w Białymstoku i Olsztynie, są to akta paszportowe, które stanowią 1796,32 mb; z jednostek organizacyjnych więziennictwa Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Białymstoku – 12,3 mb; z Archiwów Państwowych w Białymstoku i Suwałkach Oddział w Ełku, z AIPN i OAIPN – 95,91 mb; z archiwów wojskowych – 214,59 mb; z sądów i prokuratur wojskowych – 9,2 mb; od osób prywatnych w postaci darów i kolekcji prywatnych – 14,07 mb. Wśród zgromadzonych materiałów archiwalnych znajdują się także akta przekazane przez jednostki organizacyjne Straży Granicznej, które stanowią w sumie 24,9 mb, akta organów administracji państwowej – 149, 35 mb, akta z sądów i prokuratur powszechnych podległych Sądowi Okręgowemu i Prokuraturze Okręgowej w Białymstoku liczą 97,35 mb oraz akta byłej Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku – 27,27 mb. Wymienione zbiory stanowią w większości dokumentację aktową. Oprócz niej do zasobu archiwalnego wchodzą mikrofilmy, których Oddział posiada w ilości 12016 diazo i 12512 jacketów oraz trzy taśmy filmowe i 1 kaseta magnetofonowa. Ważną częścią zasobu archiwalnego OAIPN w Białymstoku są pomoce ewidencyjno-informacyjne, które można podzielić na dwie zasadnicze grupy: wytworzone przez poprzednich aktotwórców akt, które zostały przejęte wraz z dokumentacją archiwalną, w tym kartoteki i inne pomoce ewidencyjne (repertoria, inwentarze akt, dzienniki rejestracyjne, skorowidze, indeksy, rejestry spraw dochodzeniowych i śledczych, książki ewidencyjne, książki kontroli zatrzymanych, spisy zdawczo-odbiorcze akt, protokoły brakowania akt itp.), oraz wytworzone w procesie gromadzenia i porządkowania zasobu archiwalnego OAIPN w Białymstoku, w postaci ksiąg nabytków i ubytków, spisów zdawczo-odbiorczych akt i protokołów przekazania z instytucji oraz od osób prywatnych przekazujących akta do archiwum, a także wszelkiego rodzaju skorowidze, indeksy, elektroniczne zbiory danych i bazy danych oraz kartoteki ewidencyjne umożliwiające szybki dostęp do poszukiwanej informacji. OAIPN w Białymstoku dysponuje łącznie 240,70 mb kartotek, w tym 91,30 mb kartotek ogólnoinformacyjnych i pomocniczych b. Służby Bezpieczeństwa Komend Wojewódzkich Milicji Obywatelskiej/Wojewódzkich Urzędów Spraw Wewnętrznych w Białymstoku, Łomży, Olsztynie i Suwałkach. Zasób białostockiego Oddziału IPN przechowywany jest w magazynach archiwalnych znajdujących się na trzech poziomach jego siedziby. Akta w większości zapakowane w pudła archiwalne wykonane z tektury bezkwasowej umieszczono na regałach przejezdnych i stacjonarnych w celu optymalnego wykorzystania metrażu pomieszczeń i ułatwienia utrzymania podstawowych warunków czystości. Magazyny wyposażono w instalację wentylacyjną zapewniającą utrzymanie stabilnych parametrów temperatury i wilgotności wpływających negatywnie na rozwój mikroflory bakteryjnej niszczącej akta. |
Przewodniki i informatory (publikacje o jednostce): | Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku, red. Dorota Leopold, oprac. Radosław J. Ignatiew, Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo i Jan Jerzy Milewski, Białystok 2002, ss. 55 nlb. 7; Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku, red. Dorota Leopold, oprac. Dariusz Olszewski, Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo i Jan Jerzy Milewski, Białystok 2004, ss. 105 nlb. 7; Informator o zasobie Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Białymstoku i IPN-KŚZpNP Delegatura w Olsztynie, oprac. Wojciech Fedorowicz, Białystok 2004, ss. 32; Informator. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Białymstoku. Sprawozdanie z działalności za okres 17 X 2000-31 XII 2006, red. Dorota Leopold, Tomasz Danilecki, oprac. Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo, Dariusz Olszewski i Waldemar Franciszek Wilczewski, Białystok 2007, ss. 239; Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku [w:] Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku), pod red. Jerzego Bednarka i Rafała Leśkiewicza, Warszawa 2009, s. 465-503; Informator. X lat Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, red. Dorota Leopold, Tomasz Danilecki, oprac. Eugeniusz Korneluk, Cezary Kuklo, Zbigniew Kulikowski, Agnieszka Rusiłowicz i Waldemar Franciszek Wilczewski, Białystok 2010, ss. 364. |
Udostępnianie dokumentów | |
Godziny otwarcia czytelni: | poniedziałek 9.00-17.00, wtorek - piątek 9.00-15.00 |
Czytelnia czynna godzin tygodniowo: | 32 |
Przerwy i ograniczenia czasu udostępniania: | sierpień oraz dni ustawowo wolne od pracy |
Liczba miejsc: | 10 |
Ułatwienia dla niepełnosprawnych: | Tak |
Dojazd: | Z centrum miasta w kierunku Starosielce: autobusy linii 4, 8, 12, 14, z dworca PKP: autobus linii 4, z dworca PKS autobus linii 107. Przystanek docelowy linii nr 8, 12, 25 – pętla przy dworcu PKP Starosielce, autobusów linii 4, 14 i 107 przystanek Meksykańska/IPN (nr 225) |
Zasady udostępniania: | Na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63 poz. 425 z późn. zm.), IPN realizuje następujące typy wniosków: (1) o udostępnienie do wglądu dokumentów; (2) o udostępnienie dokumentów osobowych dotyczących pracownika lub funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa; (3) o udostępnienie dokumentów na potrzeby prowadzenia badań naukowych oraz publikacji materiału prasowego; (4) o udostępnienie dokumentów w celu wykonywania zadań ustawowych; (5) o udostępnienie do wglądu kopii akt spraw lustracyjnych; (6) o udostępnienie informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa dotyczących osób pełniących funkcje publiczne; (7) o wydanie zaświadczenia stwierdzającego, czy dane osobowe wnioskodawcy są tożsame z danymi osobowymi, które znajdują się w katalogu funkcjonariuszy, współpracowników, kandydatów na współpracowników organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5 ustawy o IPN, oraz innych osób, udostępnionym w Instytucie Pamięci od dnia 26 listopada 2004 r. Udostępnienie wybranych kolekcji, zespołów i zbiorów archiwalnych warunkują również dwustronne umowy zawierane pomiędzy IPN i instytucjami współpracującymi, w szczególności zagranicznymi, oraz osobami prywatnymi (dot. kolekcji, zbiorów oraz archiwów prywatnych i rodzinnych). Nie udostępnia się materiałów w złym stanie technicznym oraz materiałów poddanych czynnościom cyfryzacji. |
Usługi konserwatorskie i reprograficzne | |
Konserwacja archiwaliów – pracownia: | Nie |
Reprografia: | Tak |
Fotokopie: | Nie |
Mikrofilmy: | Nie |
Fotografie aparatem własnym: | Tak |
Digitalizacja: | Tak |
Kontakt | |
Miejscowość: | Polska, woj. podlaskie, Białystok |
Kod pocztowy: | PL 15-637 |
Ulica: | ul. Warsztatowa 1A |
Strona WWW: | http://www.ipn.gov.pl |
Telefony: | 85 664 57 20 |
Fax: | 85 664 57 33 |
E-Mail: | oddzial.bialystok@ipn.gov.pl |
Osoba kierująca jednostką | |
Funkcja | Naczelnik |
Imię i nazwisko: | Eugeniusz Korneluk |
Data powołania: | 2000 |
E-Mail: | eugeniusz.korneluk@ipn.gov.pl |
Telefon: | 85 664 57 22 |
Fax: | 85 664 57 33 |
Inwentarz archiwalny udostępnił do tej pory | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
0 | 0 | 2 | 4 | 9 | 4 | 7 | 8 | 2 | ||
rekordów |
Trudne początki
Zbudowanie od podstaw archiwum IPN, zgromadzenie w nim prawie 90 kilometrów akt wraz z ich równoczesnym udostępnianiem, to przedsięwzięcie organizacyjne bez precedensu w najnowszych dziejach polskich archiwów. Co oznacza 90 kilometrów? Wyobraźcie sobie Państwo 90 km książek, ustawionych jedna za drugą, stykających się grzbietami...

Nie tylko akta
Nasz zasób archiwalny to dokumenty papierowe, mikrofilmy, fotografie (ok. 39 mln zdjęć), nagrania filmowe (ponad 2000 j.a.) i dźwiękowe (ok. 1450 j.a.). Znaczną część zasobu stanowią kartoteki, liczące ponad 10 000 mb.

Nowe inicjatywy: centralny system informacji archiwalnej
W październiku 2009 r. w czytelniach Instytutu udostępniliśmy system informacji archiwalnej „Nexus” (łac. „węzeł”), w którym zintegrowano kilkaset funkcjonujących w archiwach baz danych. Baza „Nexus” stanowi punkt wyjścia dla inwentarza publicznego.

Nowe inicjatywy: projekt digitalizacji
Od 2009 r. budujemy archiwum cyfrowe. Postać elektroniczną otrzymują akta spraw, kartoteki, fotografie, filmy i nagrania. Wkrótce uruchomimy projekt przeniesienia baz danych wykorzystywanych przez Służbę Bezpieczeństwa w ramach tzw. ewidencji operacyjnej. Nasze archiwum cyfrowe jest największym archiwum elektronicznym w kraju.

NOWE INICJATYWY: portal "Archiwum Pełne Pamięci"
Archiwum IPN, poczuwając się do odpowiedzialności za dokumentowanie losów Polaków, świadków i uczestników historii, doświadczonych w wyniku wydarzeń lat 1917-1990 uruchomiło projekt „Archiwum Pełne Pamięci” (http://archiwumpamieci.pl). Jest on częścią szerszej kampanii mającej na celu uświadomienie osobom posiadającym w prywatnych zbiorach ciekawe dokumenty, fotografie, wspomnienia i relacje o możliwości ich przekazania do Archiwum IPN.(zobacz zwiastun spotu)

NOWE INICJATYWY: portal "Trzecia pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski w dokumentach zasobu IPN"
8 czerwca 2017 r., w 30. rocznicę rozpoczęcia trzeciej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski Archiwum IPN uruchomiło tematyczny portal internetowy. Na stronie http://www.trzeciapielgrzymka.ipn.gov.pl znajdą Państwo skany dokumentów, fotografie, filmy, mapy i inne interesujące pamiątki ostatniej podróży papieża Jana Pawła II do Polski Ludowej.(zobacz zwiastun portalu)

Nowe oblicze archiwum
W październiku 2012 r. rozpoczęliśmy wdrożenie aplikacji „Cyfrowe Archiwum”. Umożliwia ona sprawne i szybkie dotarcie do dokumentów i informacji przechowywanych w naszym archiwum. System komputerowy poprawi komunikację między dokumentami a użytkownikiem, umożliwiając mu samodzielne przeprowadzanie kwerend i skróci czas naukowej komunikacji zobacz zwiastun.

Inwentarz publiczny
W inwentarzu publikujemy opisy jednostek archiwalnych przechowywanych w archiwum IPN. Stanowi to pierwszy krok na drodze przybliżenia użytkownikowi zasobu archiwalnego Instytutu przybliżenia dziejów dwóch pokoleń Polaków.

- Organy represji i administracji III Rzeszy Niemieckiej
- Organy represji Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich
- Cywilne organy bezpieczeństwa państwa
- Wojskowe organy bezpieczeństwa państwa
- Wojska wewnętrzne
- Jednostki i administracja wojskowa
- Cywilne organy wymiaru sprawiedliwości, w tym sądy specjalne, prokuratury powszechne oraz sądy powszechne
- Wojskowe organy wymiaru sprawiedliwości, w tym prokuratury wojskowe oraz sądy wojskowe
- Więziennictwo oraz instytucje penitencjarne, w tym więzienia, zakłady karne, areszty oraz inne miejsca odosobnienia
- Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz krajowe i zagraniczne organy i instytucje badania i ścigania zbrodni niemieckich
- Organy administracji publicznej, urzędy, instytucje oraz organizacje społeczno-polityczne, w tym pozasądowe organy wymiaru sprawiedliwości oraz archiwa organizacji niepodległościowych i oporu społecznego
- Archiwa osobiste i kolekcje
- Zbiory archiwalne, w tym dokumenty z archiwów zagranicznych lub ich kopie gromadzone na zasadzie zbiorów